ការចិញ្ចឹមកូនឱ្យក្លាយជាធនធានមនុស្សល្អក្នុងសង្គមមិនមែនជារឿងងាយស្រួលឡើយសម្រាប់ឪពុកម្ដាយទូទៅ ។ ក្នុងការចិញ្ចឹមកូន ឪពុកម្ដាយក៏ត្រូវការសិក្សា យកចិត្តទុកដាក់ អត់ធ្មត់ និងមានព្រហ្មវិហារធម៌ តែប្រសិនបើឪពុកម្ដាយមិនបានត្រៀមខ្លួនសិក្សាស្វែងយល់ ឬមិនបានយកចិត្តទុកដាក់អំពីរបៀបចិញ្ចឹមកូនឱ្យបានត្រឹមត្រូវ ហើយទម្រើសកូនខ្លាំងពេក នោះនឹងអាចជំរុញឱ្យកូនក្លាយជាមនុស្សទន់ជ្រាយ គ្មានភាពរឹងមាំក្នុងជីវិត ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា ក្នុងការអប់រំសម័យទំនើប លោកមើលឃើញថា ទាំងសង្គមគ្រួសារក្តី សាលារៀនក្ដី បានកែប្រែវិធីសាស្រ្តក្នុងការអប់រំខុសពីជំនាន់មុន ដោយសារតែផ្អែកទៅលើការរីកចម្រើននៃសង្គមសាកលលោក។ ការប្រែប្រួលគរុកោសល្យសម័យទំនើប និងការវិវដ្ដផ្សេងៗទៀត ធ្វើឱ្យបរិស្ថានអប់រំខុសគ្នាស្រឡះបើធៀបនឹងជំនាន់មុន។ ក្នុងនោះ អ្នកពាក់ព័ន្ធអប់រំត្រូវតែបារម្ភក្នុងដំណើរវិវដ្តថ្មីទៅលើការអប់រំ។
«ការអប់រំសម័យទំនើបបើយើងមើលទៅលើសង្គមគ្រួសារដែលមានលទ្ធភាព គ្រួសារបែបអភិជន គ្រួសារដែលមានជីវភាពធូរធារ មិនសូវធូរធារក្ដី ការអប់រំមួយចំនួនហាក់ដូចជាទម្រើសក្មេង មានន័យថា ចូលចិត្តឱ្យក្មេងធ្វើអ្វីតាមតែចិត្តចង់របស់ខ្លួន មិនសូវហ៊ានប្រដៅណែនាំ ឬធ្លាប់ឃើញកន្លងទៅច្រើនតែមាតាបិតាសិស្ស ខឹងសម្បារនឹងគ្រូដែលស្ដីបន្ទោសបន្តិចបន្ទួចទៅកូន ឬច្រឡំដៃវាយបន្តិចបន្តួចមានការបង្ហោះតាមបណ្ដាញសង្គម»
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បន្ថែមថា ការមិនសូវឱ្យតម្លៃគ្រូ ក៏ជាចំណែកមួយក្នុងការទម្រើសកូនដែរ មានន័យថា ក្មេងមិនសូវគោរពគ្រូតាមរយៈឪពុកម្ដាយ ។ លោកបណ្ឌិតបន្តថា មានរឿងជាច្រើនដែលឪពុកម្ដាយសិស្សទម្រើសកូន ធ្វើឱ្យក្មេងមានទម្លាប់ពឹងផ្អែកទៅលើការសម្រេចចិត្តរបស់ឪពុកម្ដាយ ធ្វើឱ្យបាត់ភាពរឹងមាំ ធ្វើឱ្យខ្លួនមានភាពទន់ជ្រាយ និងអាចបន្ទោសទៅដល់វិស័យអប់រំ។ ឪពុកម្ដាយ ឬអាណាព្យាបាលដែលទម្រើសកូនពេក ធ្វើឱ្យកូនមិនមានភាពរឹងមាំក្នុងអាជីព និងជីវិតខ្លួនឯង ទម្លាប់ពឹងផ្អែកលើអ្នកដទៃ ផ្អែកលើការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកដទៃ ទម្លាប់ឱ្យអ្នកដទៃជួយជ្រោមជ្រែងគ្រប់សព្វបែបយ៉ាង នេះជាចំណែកមួយដែលធ្វើឱ្យយុវជនទៅថ្ងៃអនាគតមិនមានភាពរឹងមាំទាំងស្មារតី ទាំងរាងកាយ។
អ្នកស្រី សរ ម៉ុន្ថា នាយិកាសាលាអប់រំកុមារតូច ស៊ីជីដាកម្ពុជា មានប្រសាសន៍ថា បើតាមការពន្យល់ពាក្យ ទម្រើស មានន័យថា ការធ្វើឱ្យទ្រើស ឬធ្វើអ្វីមួយឱ្យបានទៅតាមចិត្ត បំណងប្រាថ្នាដែលចង់បាន។ ហើយពាក្យថា ទម្រើសកូន ឬកូនទម្រើស គឺឪពុកម្ដាយដែលបានចិញ្ចឹមថ្នាក់ថ្នមកូន ធ្វើអ្វីគ្រប់យ៉ាងតាមចិត្តកូនរហូតដល់កូនដឹងចិត្ត។
នាយិកាសាលាអប់រំកុមារតូច ស៊ីជីដាកម្ពុជា បន្ថែមថា ឪពុកម្ដាយប្រើរបៀបបង្ហាញក្ដីស្រឡាញ់បែបតាមចិត្តកូន ធ្វើឱ្យកូនក្លាយជាក្មេងទម្រើសដោយមិនដឹងខ្លួន កាលណាមិនបានឆ្លុះបញ្ចាំង មិនបានសិក្សា យកចិត្តទុកដាក់ឱ្យខ្លាំងទៅលើវិធីត្រឹមត្រូវក្នុងការចិញ្ចឹមកូន វិធីត្រឹមត្រូវក្នុងការឆ្លើយតប វិធីត្រឹមត្រូវដែលឱ្យកូនទទួលអារម្មណ៍ក្ដីស្រឡាញ់ពិតប្រាកដ នឹងធ្វើឱ្យកូនក្លាយជាជនរងគ្រោះដោយសារតែរបៀបនៃការប្រើក្ដីស្រឡាញ់មិនទាន់បានត្រឹមត្រូវ។
បើតាមអ្នកស្រី សរ ម៉ុន្ថា សម្រាប់បទពិសោធន៍កន្លងមក ពិបាកវែកញែកពីរបៀបបង្ហាញក្ដីស្រឡាញ់ ឬការតាមចិត្តកូនណាស់ ហើយឪពុកម្ដាយពេលខ្លះមានការលំបាកទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហានៃការចិញ្ចឹមកូន ។ អ្នកស្រីថា បើកាលណាបែងចែកមិនដាច់ ហើយបណ្ដោយតាមចិត្តច្រើន នោះនឹងធ្វើឱ្យពួកគេក្លាយទៅជាកូនដែលទម្រើស។
អ្នកស្រី សរ ម៉ុន្ថា បានលើកជាឧទាហរណ៍ ដូចជា ក្មេងៗបច្ចុប្បន្នជាច្រើនមានបញ្ហាដោយសារតែទូរស័ព្ទ ព្រោះម្ដាយឪពុកបណ្ដោយឱ្យតែកូនមើលទូរទស្សន៍ លេងទូរស័ព្ទ ទោះជាកូនមិនបានជួយធ្វើការងារផ្ទះអ្វីក៏ដោយ ដោយចង់កុំឱ្យកូនយំ ចង់ឱ្យកូននៅស្ងៀម ដើម្បីឪពុកម្ដាយមានឱកាសធ្វើការ ធ្វើការងារផ្ទះ ឬធ្វើអ្វីផ្សេងទៀត។ ការបណ្ដែតបណ្ដោយនេះ ធ្វើឱ្យមានផលលំបាករយៈពេលវែងសម្រាប់មួយជីវិតក្មេងតែម្ដង ដូច្នេះឪពុកម្ដាយគួរជួយយកចិត្តទុកដាក់ ឬរកវិធីដើម្បីជួយគាត់ តំរែតំរង់ រៀបចំជាវិន័យ រៀបចំជាចំណាត់ការណាមួយ ដើម្បីឱ្យស្ថានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញ ។
«ខ្ញុំក៏ឯកភាពទាក់ទងទៅនឹងការទម្រើសកូនដែលធ្វើឱ្យកូនក្លាយទៅជាទន់ជ្រាយទៅថ្ងៃក្រោយ ហើយនឹងមានផលវិបាកជាច្រើនទៀតកើតតាមក្រោយប្រសិនបើឪពុកម្ដាយនៅតែបណ្ដោយកូន ឬនៅធ្វើអ្វីតាមចិត្តកូន»
អ្នកស្រី សរ ម៉ុន្ថា នាយិកាសាលាអប់រំកុមារតូច ស៊ីជីដាកម្ពុជា
អ្នកជំនាញផ្នែកកុមារតូចរូបនេះបញ្ជាក់ពីផលវិបាកនៃការទម្រើសកូន ដែលរួមមាន ទី១. ធ្វើឱ្យក្មេងយល់ច្រឡំពីក្ដីស្រឡាញ់របស់ឪពុកម្ដាយ ដោយមានន័យថា យូរៗទៅក្មេងចាប់ផ្ដើមមានការគិតមួយ ប្រសិនបើគាត់ទារអ្វីមិនបាន ខណៈពីមុនគាត់ធ្លាប់ទារបាន គាត់នឹងគិតថាឪពុកម្ដាយលែងស្រឡាញ់គាត់។ ដូច្នេះ ធ្វើឱ្យក្មេងក្លាយជាក្មេងដែលបាត់បង់ជំនឿជឿជាក់លើខ្លួនឯង បាត់បង់ជំនឿជឿជាក់លើក្ដីស្រឡាញ់របស់ឪពុកម្ដាយដោយសារតែការយល់ឃើញខុសពីក្ដីស្រឡាញ់របស់ឪពុកម្ដាយ។
ទី២. ធ្វើឱ្យក្មេងខ្វះទំនួលខុសត្រូវ និងភាពជាម្ចាស់លើខ្លួនឯង ពិបាកក្នុងការដោះស្រាយបញ្ហាដោយខ្លួនឯងទៅថ្ងៃក្រោយ។ ត្រង់ចំណុចនេះ ការធ្វើឱ្យក្មេងទន់ជ្រាយទៅថ្ងៃមុខ ព្រោះឪពុកម្ដាយឱ្យតែស្រឡាញ់កូនមិនហ៊ានប្រើឱ្យធ្វើអ្វីសោះ ទោះបីជាការងារនោះ ជាទំនួលខុសត្រូវតិចតួចដែលឪពុកម្ដាយគួរបង្រៀនកូន ដូចជា ការងារផ្ទះ បោកខោអាវ ជួយរៀបចំតុអាហារ បោសផ្ទះ ស្រោចដំណាំ។
នាយិកាសាលាអប់រំកុមារតូច បញ្ជាក់បន្ថែមថា ឪពុកម្ដាយត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះបញ្ហានេះ ព្រោះថា រាល់កិច្ចការដែលឱ្យកូនធ្វើ មិនថាតែការរៀនសូត្រ ការងារផ្ទះមួយចំនួន គឺដើម្បីឱ្យកូនមានភាពជាម្ចាស់លើការងារទាំងនោះ តែប្រសិនបើឪពុកម្ដាយមិនឱ្យកូនធ្វើអ្វីសោះ ឬថ្នមកូនខ្លាំងពេក នៅពេលជួបបញ្ហា កូននឹងមិនចេះរកដំណោះស្រាយជួយខ្លួនឯងឡើយ៕