ភ្នំពេញ – ការជ្រើសរើសជំនាញសិក្សាក្រោយបញ្ចប់ថ្នាក់មធ្យមសិក្សា គឺជារឿងដ៏សំខាន់ដែលយុវជន ក៏ដូចជាសិស្សានុសិស្សត្រូវគិតគូរឱ្យបានច្បាស់លាស់ ព្រោះថា ប្រសិនបើជ្រើសរើសជំនាញខុស វាអាចនឹងហុចផលមិនល្អនៅពេលណាមួយ។ ដូច្នេះ តើយុវជនត្រូវធ្វើយ៉ាងដូចម្តេច ដើម្បីអាចជ្រើសរើសជំនាញដែលត្រឹមត្រូវសម្រាប់អាជីពរបស់ខ្លួននៅថ្ងៃអនាគត?
លោក មឿន ចន្រ្ទា ប្រធានដេប៉ាតឺម៉ង់អប់រំពេញមួយជីវិត នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និងជាអ្នកប្រឹក្សាយោបល់ក្នុងការជ្រើសរើសជំនាញសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យ បានលើកឡើងថា ដើម្បីអាចឱ្យការសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសជំនាញអាជីពបានត្រឹមត្រូវ យុវជន ឬសិស្សានុសិស្ស ត្រូវគិតពីកត្តា៣សំខាន់ៗជាមុនសិន។
បើតាមលោក មឿន ចន្រ្ទា កត្តា៣សំខាន់ៗដែលយុវជនគួរគិតមុននឹងសម្រេចចិត្តជ្រើសរើសជំនាញសិក្សានោះរួមមាន ៖
ទី១. ចំណង់ចំណូលចិត្ត ៖ ចំណង់ចំណូលចិត្ត ឬក៏អាចហៅថា ឧបនិស្ស័យ គឺជាកត្តាដំបូងដែលយុវជនត្រូវគិត និងរកឱ្យឃើញថា ខ្លួនមានចង់ធ្វើទៅលើការងារប្រភេទណា? សិស្សានុសិស្ស ឬយុវជន អាចសាកល្បងក្រឡេកមើលខ្លួនឯង មើលបរិស្ថានជុំវិញ ដូចជា បង ពូមីង ឬអ្នកជិតខាងថា តើពួកគាត់បម្រើការងារនៅអង្គភាព ឬក្រសួងណា ហើយការងាររបស់ពួកគាត់យ៉ាងដូចម្តេច? ហើយចាប់ផ្តើមគិតមើលលើខ្លួនឯងថា តើយើងស្រឡាញ់ការងារទាំងនោះ ឬក៏អត់?
តាមលោក មឿន ចន្រ្ទា ការសម្រេចចិត្តរៀនលើជំនាញណាមួយ ត្រូវច្បាស់ថា ការងារដែលយើងនឹងធ្វើនាពេលអនាគត វាជាសកម្មភាពដែលយើងស្រឡាញ់។
លោក មឿន ចន្រ្ទា
“នៅពេលដែលយើងស្រឡាញ់អាជីពណាមួយ ចូលចិត្តអាជីពណាមួយ ដូច្នេះពេលរើសជំនាញ គឺអត់ពិបាកនោះទេ ពោលគឺនឹងជ្រើសរើសជំនាញណា ដែលយើងចង់ក្លាយជាបុគ្គលនោះ”
ទី២. សមត្ថភាព ៖ ក្រោយពីកំណត់ចំណង់ចំណូលចិត្ត នៃការងារដែលចង់ធ្វើហើយ យុវជនត្រូវមើលលក្ខខណ្ឌទៅលើមុខវិជ្ជាដែលពាក់ព័ន្ធនឹងជំនាញនោះ ។ បើតាមលោក មឿន ចន្រ្ទា យុវជន ឬសិស្សានុសិស្សត្រូវដាក់សំណួរខ្លួនឯងថា តើជំនាញដែលចង់រៀននោះ យើងមានសមត្ថភាព ឬលក្ខខណ្ឌអាចចូលរៀនបាន ឬនៅ? ប្រសិនបើមិនទាន់មាន គឺត្រូវខិតខំរៀនបន្ថែមដើម្បីអាចមានធាតុចូលអាចរៀននឹងគេចេះ ក្លាយជាអ្នកឯកទេសមួយច្បាស់លាស់។
លោក មឿន ចន្រ្ទា
“ក្រោយពីដឹងចំណូលចិត្តរបស់យើងទៅលើការងារប្រភេទណាហើយ តើយើងមានចំណេះដឹង សមត្ថភាពលើមុខវិជ្ជាដែលសំខាន់ ដែលយើងត្រូវសិក្សាលើជំនាញដែលយើងចូលចិត្ត ឬទេ? បើសិនជាអត់មាន គឺត្រូវតែខំប្រឹងបន្ថែមឱ្យបានលឿន ប្រសិនបើគេដើរ យើងត្រូវរត់”
ទី៣. ឱកាសទីផ្សារការងារ ៖ វាជាកត្តាសំខាន់ដែលយុវជនត្រូវគិត និងមិនត្រូវមើលរំលងនោះឡើយ ។ បើតាមលោក មឿន ចន្រ្ទា ត្រង់ចំណុចនេះ យុវជន ក៏ដូចជាសិស្សានុសិស្ស ត្រូវសម្លឹងមើលថា ជំនាញអ្វីដែលជាតម្រូវការទីផ្សារការងារនាពេលបច្ចុប្បន្ន? ជាមួយគ្នាក៏ត្រូវសម្លឹងមើលពីការប្រែប្រួល ពីការវិឌ្ឍន៍នៃសង្គមជាតិរបស់យើងផងដែរ ដើម្បីយើងអាចសម្របខ្លួនទៅហ្នឹងមុខវិជ្ជានោះ។
លោក មឿន ចន្រ្ទា
“ជំនាញទាំងអស់គឺសុទ្ធសឹងតែមានទីផ្សារការងារ គ្រាន់តែជំនាញខ្លះ មានតម្រូវការទីផ្សារការងារខ្ពស់ជាងជំនាញដទៃទៀត… អញ្ចឹងយើងត្រូវសម្លឹងមើលថា អ្វីជាឱកាសការងារអាទិភាព ហើយអាទិភាពជាឱកាសការងារនោះ វាត្រូវនឹងអ្វីដែលយើងចង់ យើងស្រឡាញ់ ឬក៏អត់?”
យ៉ាងណាក៏ដោយ បើតាមលោក មឿន ចន្រ្ទា ប្រសិនបើមានឱកាសទីផ្សារការងារ តែប្រសិនបើយើងបាត់បង់សមត្ថភាព បាត់បង់ចំណង់ចំណូលចិត្ត ក៏មិនអាចទទួលយកបានដែរ ។ លោកថា អ្នកដែលធ្វើការនៅកន្លែងដែលមិនពេញចិត្ត ដើម្បីតែទីផ្សារការងារ នោះការងារនឹងមិនមានលទ្ធផលល្អឡើយ តែផ្ទុយទៅវិញ ប្រសិនបើយើងធ្វើការនៅកន្លែងមួយដែលស្រឡាញ់ ហើយយើងមានសមត្ថភាព មានន័យថា យើងអភិវឌ្ឍវិជ្ជាជីវៈកាន់តែល្អទៅៗ ពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ រហូតដល់អាចបង្កើតឱ្យមានលទ្ធផលមួយខ្ពស់ និងមានគុណភាពទៀត៕