ទន្ទឹមនឹងការរីកចម្រើនលើវិស័យបច្ចេកវិទ្យាជាន់ខ្ពស់ក្នុងពិភពលោក ប្រទេសជាច្រើនក៏កំពុងគិតគូអំពីការលើកកម្ពស់បរិស្ថាន ព្រមទាំងសេដ្ឋកិច្ចបៃតងផងដែរ ដើម្បីនាំមកនូវការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពទាំងបរិស្ថាន និងសង្គម។ ជាមួយគ្នានេះ ជំនាញមួយចំនួនដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការលើកម្ពស់បរិស្ថាន(Green Job) នឹងក្លាយជាជំនាញដែលមានទីផ្សារខ្ពស់នាពេលអនាគត។ តើជំនាញទាំនោះមានអ្វីខ្លះ?
យោងតាម We Forum បានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងកម្មវិធីលើកកម្ពស់បរិស្ថានរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ បានបង្ហាញអំពីជំនាញ ៦ដែលមានតម្រូវការខ្ពស់ ដែលនឹងជួយឱ្យយុវជនទទួលបានភាពជោគជ័យនាពេលអនាគត នៅពេលពិភពលោកងាកមកលើកកម្ពស់ឧស្សាហកម្មបៃតង។ ជំនាញទាំងនោះមានដូចជា៖
១. ជំនាញវិទ្យាសាស្ត្រ (Science skill) ៖ ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចបៃតងនាពេលអនាគត គឺពឹងផ្អែកខ្លាំងទៅលើធនធានមនុស្សដែលមានជំនាញផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រ។ ដោយជំនាញសំខាន់ៗទាំងនោះរួមមាន អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របរិសា្ថន ជីវវិទូ អ្នកជំនាញផ្នែកធារាសាស្ត្រ (hydrologist) និងជីវគីមី(biochemist)។ អ្នកឯកទេសលើជំនាញដែលបានរៀបរាប់នេះ នឹងដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការត្រួតពិនិត្យ គ្រប់គ្រង និងការពារធនធានធម្មជាតិ រួមទាំងដី និងការផ្គត់ផ្គង់ទឹក។
២. អ្នកជំនាញស្ថាបត្យកម្ម និងរៀបចំគម្រោង(Architectural and planning skills) ៖ នាពេលអនាគត ការសាងសង់អគារនឹងសង្កត់ធ្ងន់ទៅលើការសន្សំសំចៃថាមពល ដែលតម្រូវឱ្យមានធនធាន និងសម្ភារតិចជាងមុន ក្នុងដំណើរការសាងសង់។ ដូច្នេះហើយ ស្ថាបត្យករ និងអ្នករៀបចំគម្រោង ត្រូវរចនាគម្រូអគារ ដែលអនុលោមតាមបញ្ញាតិបរិស្ថាន ដែលចាំបាច់ត្រូវបានទីតាំងសម្រាប់ដាំដើមឈើ ស្មៅ និងបន្លែជាដើម។
៣. ជំនាញវិស្វកម្មបៃតង និងបច្ចេកវិទ្យា(Green engineering and tech skills) ៖ យុវជននាថ្ងៃនេះ នឹងក្លាយជាវិស្វករបៃតងនៅថ្ងៃស្អែក ដែលជួយរចនា បង្កើត និងថែទាំងបន្ទះស្រូបពន្លឺព្រះអាទិត្យ ទួរប៊ីនខ្យល់ យានជំនិះបញ្ចេញឧស្ម័នតិច និងផ្នែកជាច្រើនទៀតនៃបច្ចេកវិទ្យាសេដ្ឋកិច្ចបៃតង។
៤. ជំនាញកសិកម្ម ៖ ការធ្វើកសិកម្ម និងការផ្គត់ផ្គង់ស្បៀងអាហារ គឺជាវិស័យដែលមាននិរន្តរភាពមួយ ដែលមនុស្សត្រូវការជាចាំបាច់។ ជាមួយគ្នានេះ ជំនាញនេះនឹងកាន់តែមានតម្រូវខ្ពស់នាពេលអនាគត ដោយសារកំណើននៃតម្រូវការផលិតផលកសិកម្មសរីរាង្គ ការបង្កើតឱ្យមានកសិកម្មក្នុងទីក្រុង និងកសិកម្មបែបទំនើប (Precision farming)។
៥. ជំនាញយុវតិធម៌បរិស្ថាន (Environmental justice skill) ៖ អ្នកជំនាញលើផ្នែកនេះ នឹងដើរតួរជាអ្នកសម្របសម្រួលរវាងសិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិបរិស្ថាន។ ពួកគេចាំបាច់ត្រូវមានចំណេះដឹងផ្នែកច្បាប់ សង្គម និងប្រវត្តិសាស្ត្រ ដើម្បីធានាថាមនុស្សជាតិមិនបង្កើតកំហុសឆ្គងកាលពីអតីតកាលម្ដងទៀត ដែលអាចនាំឱ្យមានបញ្ហាសង្គម បរិស្ថាន និងភាពក្រីក្រ។
៦. ជំនាញផ្នែកបង្កើតប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ (System Skills)៖ សេដ្ឋកិច្ចបៃតងនឹងត្រូវការអ្នកជំនាញផ្នែករចនា ប្រតិបត្តិការ និងត្រួតពិនិត្យប្រព័ន្ធយ៉ាងទូលំទូលាយ។ អ្នកជំនាញផ្នែកនេះ មានតួនាទីស្វែងរកវិធីបង្កើនប្រសិទ្ធភាពអាជីវកម្ម និងកែលម្អប្រព័ន្ធប្រតិបត្តិការ។ ពួកគេត្រូវមានចំណេះដឹងផ្នែកម៉ាក្រូសេដ្ឋកិច្ច ដើម្បីកសាងនិរន្តរភាពក្នុងគម្រោងកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរយៈពេលវែង។
ការងារក្នុងសង្គមនៃសេដ្ឋកិច្ចបៃតង
ការងារ និងអាជីពថ្មីៗរាប់លាននឹងត្រូវបានបង្កើតនៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចបៃតង ប៉ុន្តែការបង្កើតការងារថ្មី ក៏តម្រូវឱ្យមានធនធានមនុស្សដែលអាចឆ្លើយតបនឹងឱកាសការងារទាំងនោះផងដែរ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ បើយោងតាមរបាយការណ៍របស់ Davos Labs youth Recovery Plan បានឱ្យដឹងថា ៥០% នៃយុវជនបច្ចុប្បន្ននឹងមានអារម្មណ៍ថា ពួកគេមិនមានជំនាញដ៏ត្រឹមត្រូវមួយ ដើម្បីធានាថាពួកគេមានការងារល្អក្នុងរយៈពេល ៥ ទៅ ១០ឆ្នាំខាងមុខ។
ជាមួយគ្នានេះ ជំនាញមួយចំនួនដូចជា អ្នកជំនាញផ្នែកថាមពលបៃតង (Green energy skill) វិស្វករ ជំនាញគិតបែបត្រិះរិះ (Critical thinking) ជំនាញឌីជីថល និងគ្រប់គ្រងទិន្នន័យនឹងមានតម្រូវការខ្ពស់គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០។
ជំនាញមានតម្រូវការខ្ពស់ក្នុងវិស័យជំនួញ
ភាពរីកចម្រើននៃបច្ចេកវិទ្យា គឺជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់ក្នុងការអភិវឌ្ឍវិស័យជាច្រើន។ យោងតាមរបាយការ Future of Job Report បានឱ្យដឹងថា ជំនាញ cloud computing, big data, artificial intelligence និងជំនាញបច្ចេកវិទ្យាដទៃទៀត នឹងក្លាយជាជំនាញអាទិភាពដែលម្ចាស់អាជីវកម្មត្រូវការ។ ម្ចាស់អាជីវកម្មនៅអាមេរិកប្រមាណ ៩៤% បានរាយការណ៍ថា ពួកគាត់រំពឹងថាបុគ្គលិករបស់ខ្លួននឹងអភិវឌ្ឍជំនាញខាងលើ ដើម្បីវិវត្តន៍ខ្លួនឱ្យទាន់ស្ថានការ៕