យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បានឱ្យដឹងថា នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៣កន្លងទៅនេះ មានសិស្ស និស្សិត សរុបចំនួន ៥៤ ៤៣៨នាក់ បានបញ្ចប់ការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ ពីគ្រឹះស្ថានក្រោមឱវាទរបស់ក្រសួងទាំង២០៧គ្រឹះស្ថាន ដោយក្នុងនោះជំនាញធុរកិច្ច/ICT និងជំនាញសំណង់ស៊ីវិល ស្ថាបត្យកម្ម មានចំនួនសិស្សនិស្សិតរៀនច្រើនជាងគេ ។
របាយការណ៍បានឱ្យដឹងថា ក្នុងចំណោមសិស្ស និស្សិតដែលបញ្ចប់ការសិក្សាទាំងជាង៥ម៉ឺននាក់នៅឆ្នាំ២០២៣ សិស្សដែលរៀនវគ្គខ្លីមានចំនួន ២៥ ៩០៤នាក់ (ស្រី ១២ ០៦៣) និងវគ្គវែងចំនួន ២៨ ៥៣៤នាក់ (ស្រី ៨ ៤៤០នាក់) រួមមានបរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់បច្ចេកវិទ្យា/ឯកទេស ចំនួន ៧៤៦នាក់, បរិញ្ញាបត្របច្ចេកវិទ្យា/ឯកទេសសញ្ញាបត្រវិស្វករ ចំនួន ៧ ០៥១នាក់, សញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់/បរិញ្ញាបត្របច្ចេកទេស/ឯកទេស ចំនួន ៥ ៨៥៤នាក់, សញ្ញាបត្របច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ ១,២,៣ ចំនួន ១៤ ៨៨៣នាក់ និង វិញ្ញាបនបត្រវិជ្ជាជីវៈ ចំនួន ២៥ ៩០៤នាក់។
ដោយឡែក សិស្ស និស្សិត ដែលបានបញ្ចប់ការបណ្តុះបណ្តាលតាមមុខជំនាញវិញ រួមមាន ៖ អគ្គិសនី/អេឡិចត្រូនិក ចំនួន ៥ ០១២នាក់, សំណង់ស៊ីវិល/ស្ថាបត្យកម្ម ចំនួន ៦ ៤៧៨នាក់, មេកានិក/រថយន្ត ចំនួន ៣ ៥៥៥នាក់, ធុរកិច្ច/ICT ចំនួន ៩ ៧៧៨នាក់, កម្មន្តសាល ចំនួន ១ ០០២នាក់, បរិក្ខាត្រជាក់ និងកំដៅ ចំនួន ១ ៥៤៥នាក់, កសិកម្ម ចំនួន ៥ ៥៤០នាក់, សេវាកម្ម ចំនួន ២០ ២៦៦នាក់ និងផ្សេងៗ ចំនួន ១២៦២នាក់។
យោងទៅតាមទិន្នន័យខាងលើខាងលើបានបង្ហាញថា សិស្ស និស្សិត ដែលរៀនជំនាញបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ ភាគច្រើនចាប់យកជំនាញ ធុរកិច្ច/ICT ច្រើនជាងគេ បន្ទាប់មកជំនាញ សំណង់ស៊ីវិល/ស្ថាបត្យកម្ម និងជំនាញ អគ្គិសនី/អេឡិចត្រូនិក។
តើជំនាញបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ ដែល សិស្ស និស្សិត បានសិក្សា ស្របតាមតម្រូវការទីផ្សារការងារដែរ ឬទេ?
តាមការព្យាករតម្រូវការទីផ្សារការងារនៅកម្ពុជា ក្រសួងការងារបានបញ្ជាក់ថា ចន្លោះឆ្នាំ២០២៤-២០២៦ ខាងមុខ កម្ពុជានឹងអាចបង្កើតការងារបន្ថែមជូនប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ២៣,៥ម៉ឺននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំ។ តាមរយៈកំណើនការងារជាធ្យមប្រមាណ ២,៥% ក្នុងមួយឆ្នាំ នឹងធ្វើឱ្យចំនួនអ្នកមានការងារសរុបកើនឡើងដល់ប្រមាណ ១០,២លាននាក់ នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៦។
បើតាមក្រសួងការងារ វិស័យឧស្សាហកម្ម នឹងក្លាយជាក្បាលម៉ាស៊ីនបង្កើតការងារ ហើយត្រូវព្យាករថា នឹងអាចបង្កើតការងារប្រមាណ ១៦,៥ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ឬស្មើនឹងអត្រាកំណើនការងារ ៥,៧%។ រីឯវិស័យសេវាកម្មវិញ ត្រូវបានរំពឹងថា នឹងបង្កើតការងារប្រមាណ ១៦,៧ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ស្មើនឹងអត្រាកំណើនការងារ ៤,៤%។
និន្នាការកំណើនការងារនៅក្នុងវិស័យទាំង២នេះ គឺដោយសារការកើនឡើង នៃតម្រូវការក្នុងការពង្រីក ផលិតកម្ម និងអាជីវកម្ម ព្រមទាំងការផ្លាស់ប្តូរការងារពីវិស័យកសិកម្មដែលត្រូវបានព្យាករថា ចំនួនការងារនឹងថយចុះប្រមាណ ៩,៨ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ស្មើនឹងអត្រាថយចុះការងារ ៣,៥% ក្នុងមួយឆ្នាំ។
ជាមួយគ្នានេះ ក្រសួងការងារ ក៏បានបង្ហាញអំពីមុខរបរ និងការងារ ២ប្រភេទ ដែលរំពឹងថា នឹងកើនឡើងលឿន និងបង្កើតការងារថ្មីច្រើនជាងគេជូនប្រជាពលរដ្ឋ រួមមាន ៖ ប្រភេទទី១ សិប្បករ ឬអ្នកជំនាញធ្វើការងារដោយប្រើកម្លាំង (ជាកម្លាំងពលកម្មជំនាញ ដែលទាមទារការបណ្តុះបណ្តាលជំនាញបច្ចេកទេស និងវិជ្ជាជីវៈ) ប្រមាណ ១៣,៧ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ស្មើនឹង ៣៦,៦% នៃការងារសរុបបង្កើតបន្ថែម ហើយភាគច្រើន នៃមុខរបរប្រភេទនេះ ត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងវិស័យសំណង់, កាត់ដេរ និងឧស្សាហកម្មផ្សេងៗ។ រីឯប្រភេទទី២ គឺអ្នកលក់ ឬអ្នកបម្រើសេវាកម្មប្រមាណជា ១០,៩ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលភាគច្រើននឹងត្រូវបង្កើតឡើងក្នុងអនុវិស័យការស្នាក់នៅ និងភោជនីយដ្ឋាន, ការលក់ដុំ និងរាយ និងសេវាកម្មផ្សេងៗ។
សម្រាប់ប្រភេទមុខរបរដែលមានកំណើនគួរឱ្យកត់សម្គាល់វិញ រួមមាន ៖ អ្នកបញ្ជា ឬផ្គុំគ្រឿងចក្រ ឬឧបករណ៍ ២,១ម៉ឺននាក់ ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលភាគច្រើន នៃការងារប្រភេទនេះ នឹងត្រូវបង្កើតឡើងក្នុងអនុវិស័យការដឹកជញ្ជូន និងគមនាគមន៍ និងឧស្សាហកម្មផ្សេងៗ និងប្រភេទការងារ និងមុខរបរជាជំនួយការរដ្ឋបាល ឬលេខា ប្រមាណ ១,២ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលភាគច្រើននឹងបង្កើតឡើងក្នុងអនុវិស័យសេវាកម្មផ្សេងៗ អចលនទ្រព្យ កាត់ដេរ ការដឹកជញ្ជូន និងគមនាគមន៍។
ដោយឡែកប្រភេទការងារដែលទាមទារជំនាញខ្ពស់ដូចជា អ្នកបច្ចេកទេសកម្រិតមធ្យម និងអ្នកឯកទេសវិជ្ជាជីវៈកម្រិតខ្ពស់ ជារួមត្រូវបានរំពឹងថា នឹងកើនប្រមាណជា ៨ពាន់នាក់ និង៩ពាន់នាក់ក្នុងមួយឆ្នាំរៀងគ្នា។ រីឯអ្នកធ្វើការងារគ្មានជំនាញ ត្រូវបានព្យាករថា នឹងកើនឡើងប្រមាណជា ១,៩ម៉ឺននាក់ក្នុងមួយឆ្នាំ ដែលភាគច្រើន នៃការងារទាំងនោះស្ថិតនៅក្នុងអនុវិស័យ សំណង់ និងការដឹកជញ្ជូន និងគមនាគមន៍៕