បរិស្ថានអប់រំ ដើរតួនាទីសំខាន់ក្នុងការជំរុញក្មេងទទួលការអប់រំដែលមានគុណភាព ដើម្បីកសាងសង្គមជាតិមួយដែលមានការអភិវឌ្ឍខ្ពស់ផ្ដើមចេញពីធនធានមនុស្សឆ្នើម។ នេះបើតាម ការលើកឡើងរបស់លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា ។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ មានប្រសាសន៍ថា បរិស្ថានអប់រំដើរតួនាទីសំខាន់ដែលមិនសំដៅតែលើកម្មវិធីអប់រំ គឺរួមទាំងមូលទាំងសហគម ទាំងកម្មវិធីបង្រៀន ទាំងគ្រូបង្រៀន ទាំងបរិស្ថាននៅជុំវិញសុទ្ធតែមានឥទ្ធិពលទៅលើការបណ្ដុះបណ្ដាល។ លើសពីនេះ បរិយាកាសអប់រំ សំដៅលើសាលារៀន សហគមន៍ អាជ្ញាធរ បង្កើនកម្មវិធីអប់រំល្អ ផ្ដោតទាំងគុណភាពគ្រូ គុណភាពនៃកម្មវិធីសិក្សា គុណភាពនៃបរិស្ថានសាលារៀន ធ្វើយ៉ាងណាឱ្យក្មេងចង់ទៅសាលា គុណភាពបណ្ណាល័យធ្វើយ៉ាងណាឱ្យក្មេងចង់អាន ដែលទាំងអស់នេះត្រូវធ្វើរួមគ្នា។
“យើងត្រូវមានកម្មវិធីកីឡា កម្មវិធីវប្បធម៌ កម្មវិធីសិល្បៈ កម្មវិធីបំណិនជីវិត ទាំងអស់នេះ សុទ្ធតែជួយឱ្យក្មេងបង្កើនបញ្ញាស្មារតី បង្កើនមនសិការជាតិ បង្កើនបំណិនជីវិត”
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា
អគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា បញ្ជាក់បន្ថែមថា ដើម្បីជំរុញឱ្យការអប់រំកាន់តែប្រសើរចាំបាច់ត្រូវបង្កើតកម្មវិធីបន្ថែមលើកម្មវិធីប្រកួតប្រជែងសិស្សល្អក្នុងវិស័យវិទ្យាសាស្រ្ត សិស្សល្អនៅក្នុងវិស័យសង្គម សិស្សល្អផ្នែកវប្បធម៌ សិស្សល្អផ្នែកកីឡា និងចូលរួមក្នុងការងារសហគមន៍ ដោយផ្ដល់រង្វាន់ពិតប្រាកដដល់សិស្សដែលចូលរួមប្រកួតប្រជែងទទួលបានលទ្ធផលជោគជ័យ ។ លោកបណ្ឌិតបន្តថា សមិទ្ធផលទាំងនេះហើយ ដែលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬព័ត៌មានគួរចូលរួមផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានទូលំទូលាយអំពីសិស្សពូកែដែលទទួលបានលទ្ធផលល្អក្នុងការសិក្សា ឬទទួលបានស្នាដៃឆ្នើម។
“យើងគួរបង្កើតកម្មវិធីសាលារៀនពិត គឺជាការប្រកួតប្រជែងសាលានិងសាលារៀន ទាំងបរិស្ថានល្អ ទាំងវិន័យល្អ សាលារៀនសម្បូរសិស្សពូកែៗ គឺលើកទឹកចិត្តឱ្យមានកម្មវិធីប្រកួតប្រជែង”
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការ នៃរាជបណ្ឌិតសភាកម្ពុជា
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ បន្តថា ផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ទាំងបែបប្រពៃណី បែបទំនើប និងម្នាក់ៗក៏ជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដែរ ត្រូវរួមគ្នាជំរុញបរិស្ថានអប់រំ ដោយត្រូវគិតថា “អប់រំដើម្បីទាំងអស់គ្នា ទាំងអស់គ្នាដើម្បីអប់រំ” ដោយចូលរួមផ្សព្វផ្សាយរឿងវិជ្ជមានក្នុងការអប់រំ និងលើកទឹកចិត្តឱ្យក្មេងៗស្រឡាញ់ការអប់រំ។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ ឬសារព័ត៌មានគួរបញ្ឈប់ការផ្សព្វផ្សាយរូបភាពជនរងគ្រោះ និងជនបង្កហេតុទាំងស្រុង ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់អនាគតបុគ្គលផ្ទាល់។ ដូច្នេះហើយ ផ្នែកប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយត្រូវផ្សព្វផ្សាយប្រកបដោយក្រមសីលធម៌វិជ្ជាជីវៈ ។ “ខ្ញុំឃើញអ្នកកប្លែងខ្លះ តាមទូរទស្សន៍ ឬតាមប្រព័ន្ធឌីជីថល គាត់ថាកំប្លែងដើម្បីអប់រំ ប៉ុន្តែមុននឹងឈានទៅដល់ការអប់រំចុងក្រោយមួយម៉ាត់របស់គាត់ គឺគាត់បានបង្ហាញនូវសកម្មភាពហិង្សា ស្រែកដាក់គ្នា ទន្រាំជើង ផឹកស្រា សុទ្ធតែជារូបភាពមិនល្អ ជួនកាលក្មេងបាក់ទឹកចិត្ត ដក់អារម្មណ៍ ដែលមិនបានយល់អំពីផលប៉ះពាល់ដែលបង្ហាញដោយហិង្សា តាមរយៈពាក្យសម្ដី និងសកម្មភាពហិង្សាជាដើម”។
លោកបណ្ឌិត យង់ ពៅ ក៏បានអំពាវនាវឱ្យមានការអប់រំមនុស្សធំដើម្បីអប់រំមនុស្សជំនន់ក្រោយបន្ត ដោយត្រូវប្រើច្បាប់កំណត់ឈប់ឱ្យផ្សព្វផ្សាយផលិតផលគ្រឿងស្រវឹងតាមផ្ទាំងប៉ាណូធំៗ និងបង្កើតឱ្យមានច្បាប់នៃការលក់គ្រឿងស្រវឹង និងការដំឡើងពន្ធគ្រឿងស្រវឹងឬបារីជាដើម។ ទន្ទឹមគ្នានេះ ត្រូវហ៊ានវិនិយោគលើវិស័យអប់រំ សម្រាប់មនុស្សម្នាក់ទាំងកម្រិតគ្រួសារ កម្រិតស្ថាប័ន និងកម្រិតជាតិ ៕